Bodemstructuur en vochttekort blijft ook in 2021 een aandachtspunt
De afgelopen jaren hebben zich gekenmerkt door de droogte. Daardoor is er een tekort ontstaan aan bodemvocht, de grondwater standen zijn nog niet overal ‘als vanouds’. De waterpeilen lijken aangevuld maar het is niet ruimschoots aangevuld. Ook de komende periode kenmerkt zich door lage temperaturen met schrale wind en dus een grotere verdamping. Het is dus zaak behoedzaam om te gaan met de bodemvoorraad vocht zoals die nu aanwezig is.
Bodemstructuur
De bodemstructuur lijkt over het algemeen, dankzij de korte winterperiode, redelijk goed waardoor grondbewerkingen over het algmeen probleemloos plaatsvinden. Hierdoor heeft het gewas in elk geval een goede start-omgeving waarin het wortelstelsel goed kan ontwikkelen. Hierdoor kan het gewas ook over voldoende vocht beschikken.
Echter, als we de berichten van waterschappen lezen, ligt een dreigend vochttekort al wel op de loer. De waterbehoefte neemt, ook voor de landbouw, alleen maar toe voor allerlei doeleinden. Veenweidegebieden, die vanwege CO₂ emissie beperkende maatregelen moeten vernatten, vragen extra wateraanvoer vanuit o.a. het Ijsselmeer. Ook het verhoogde waterpeil voor weidevogel beheer vraagt verhoogde waterpeilen en dus extra water. Om verzilting vanuit de zee tegen te gaan is er water nodig om tegendruk te krijgen tegen het opdringende zeewater van onderaf. Daarnaast spelen regionaal nog veel andere zaken.
De aanvoer van water vanuit de grote rivieren is momenteel redelijk op peil en op korte termijn wordt hiermee nog geen probleem verwacht. Desalniettemin is water management nu wél actueel. Voor de waterschappen begint het droogte seizoen op 1 april. Er is nu al extra alertheid over de zoetwatervoorraad.
De neerslag tekort kaart van het KNMI laat zien dat er nu al een groter tekort is dan het gemiddelde en vergelijkbaar aan de situatie in 2018. Daarom denken wij dat die alertheid ook zeker geldt voor de landbouw. Want nu maatregelen nemen in het management voorkomt problemen later.
In onze nieuwsbrieven hebben we hier de afgelopen jaren al vaker bij stilgestaan.
Watermanagement heeft alles met bodemkwaliteit en bemesting te maken.
Bemesting
Een gewas, gevoedt met zoute meststoffen, vraagt extra bodemvocht om dit zout te neutraliseren. Het is daarom verstandig om zoute meststoffen te weren uit de bemestingsstrategie. Alleen meststoffen met een organische samenstelling hebben een gunstig effect op het verlagen van de waterbehoefte van een gewas en op de plantgezondheid en groei. Zoute meststoffen verhogen de zoutconcentratie in een plantencel. Een plant moet dit zout verdunnen omdat planten geen hoge zoutconcentraties verdragen. Gewassen met hoge zoutconcentraties gaan actief extra verdampen. Hierdoor ontstaat onderdruk in de plant en neemt deze meer bodemvocht op. Het gevolg laat zicht raden. De bodem droogt uit. Wanneer gekozen wordt voor organische bemesting, passend bij de plant en de bodem heeft een gewas minder vocht nodig om te kunnen groeien.
Dit verschijnsel zien we duidelijk in de veehouderij. Gras bemest met de organische stikstof formulering van N-xt Fertilizers, met name vanuit de ‘N-xt N24 S formuleringen’ (desgewenst aangevuld met sporenelementen) heeft minder vocht nodig om de opbrengst droge stof te halen. Vocht dat niet is opgenomen hoeft, voorafgaand aan het inkuilen, ook niet te verdampen uit het gemaaide gras. Het voordeel? Minder inkuil kosten en het bodemvocht blijft meer op peil vanwege de lagere vochtbehoefte van het gewas.
Ook in de teelt van akkerbouw gewassen blijkt dit. Gewassen maken dezelfde hoeveelheid droge stof maar kenmerken zich door minder ‘opgepompt’ te zijn. Dit heeft als gevolg dat de celstructuur steviger is, de celwanden dikker waardoor gewassen vitaler zijn en minder vatbaar voor allerhande vormen van biotische en abiotische stress.
De behoefte van een gewas wordt mede bepaald door de omstandigheden zoals wij die creëren.
Bodem
Het behoeft geen nadere toelichting dat de bodem letterlijk de basis is onder het agrarisch bedrijf. Waarom we dan moeten constateren dat er in de landbouw nog vaak vanuit de bodem gedacht wordt als zijnde een groeisubstraat is echt onbegrijpelijk. De bodem is naast dat het de basis is voor het bedrijf waarop het letterlijk gefinancierd wordt ook de thuisbasis van het belangrijkste personeel van de boer; namelijk het bodemleven!
‘Wanneer een boer goed is voor de koe dan is de koe goed voor de boer’ hoor je in de veehouderij weleens. Zo is het ook met bodemleven. Wanneer de boer werkt vanuit de gedachte dat bodemleven zijn belangrijkste ‘arbeidskrachten’ zijn, dan hou je daar rekening mee. Dan maak je keuzes die anders zijn dan de gangbare traditionele aanpak.
De microbioloog Prof. Dr. William Albrecht onderzocht dit 100 jaar geleden al en legde een directe relatie tussen de bodemkwaliteit, het bodemleven, de gewasproductie en uiteindelijk de diergezondheid. Op basis van onderzoeken (overigens ook Nederlands onderzoek, dat door de wetenschap in Nederland is vergeten!), heeft hij hiervoor rekenregels vastgesteld om elke type grond in evenwicht te brengen. Deze zijn tot op de dag van vandaag nog actueel. Deze regels worden door Soil Services aangeboden in het Soil Activation Programm (SAP).
De bodemadviezen van Healthy Soil activeren de bodem en laten het gewas weer werken voor u.
Wat is het resultaat?
Als bodem & bemesting als een integraal geheel beschouwd worden dan levert dat direct een gezondere teelt op waar met minimale input geteeld kan worden en er een gezond en goed producerend gewas op het veld staat.
Vanuit de bodemanalyse is het mogelijk om vantevoren in te spelen op mogelijke tekorten die vanuit de bodem kunnen ontstaan. Dit kunnen zijn, tekorten aan bodemvocht en dus de vochtvoorziening aan het gewas, maar ook tekorten aan sporenelementen bijvoorbeeld.
Tekorten ontstaan wanneer de balans is doorgeslagen.
Laat u informeren over de mogelijkheden die het Soil Activation Programm (SAP) u biedt. En haal het béste uit uw bodem.